Medikal estetik uzmanları soruyor: Merdiven altı önlenecek mi?

7 Ocak’ta Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sıhhat Kuruluşları Hakkında Yönetmelik Değişikliği’, sıhhatte hoşluk ve estetik alanındaki uygulamalar üzerinden tartışma yarattı.
Değişiklikle birlikte yönetmelikte yer alan, estetik süreçler için yalnızca “deri ve zührevi hastalıkları uzmanları, plastik, rekonstrüktif ve estetik cerrahî uzmanları ile bakanlıkça onaylı medikal estetik sertifikası bulunan hekimler” ibaresi kaldırıldı.
Sağlık alanında yapılan bu ani değişiklik, tıp dünyasını ikiye böldü. Birtakım tabipler kararı, “estetik ve hoşluk emelli süreçleri her tabibin yapmasına imkan sağlayan bir düzenleme” olarak kıymetlendirdi. Birtakım doktorlarsa, bunu Sıhhat Bakanlığı’nın bir sistem revizyonu olarak yorumladı ve beklentilerinin, bakanlığın yaptığı değişikliğin altını kısa vakit içinde doldurması olduğunu söyledi. Tartışma, doktorların reaksiyon ve takviye açıklamalarıyla birlikte büyüdü.
‘BAKANLIK ONAYLI SERTİFİKA’ VURGUSU
Gündem yaratan düzenlemenin akabinde Türk Dermatoloji Derneği, bu değişikliğin estetik ve hoşluk maksatlı süreçlerin yaygınlaşmasına kapı araladığına dair oluşturduğu algının hakikat olmadığını belirtti.
Değişiklikle ilgili tartışmalara toplumsal medya üzerinden açıklık getiren Sağlık Bakanlığı da “Yeni yönetmelik, muhakkak branş doktorlarına ilaveten eğitim müfredatları ve bakanlık onaylı sertifikalarıyla edinilmiş yetkinlikleri kapsamında öteki doktorların de estetik uygulamaları yapabilmesine imkân vermektedir” biçiminde açıklama yaptı.
Uzmanlık dışındaki tabiplerin, eğitim ve bakanlık onaylı sertifikalarla estetik uygulama yapabileceklerini açıklayan bakanlık, bunun “sağlık turizmini olumsuz etkileyeceği” ve “estetik uygulamalarda komplikasyonların artacağı” tezlerini da yalanladı. Lakin bu değişikliğin kontrol konusundaki gereksinimi artırabileceği konusunda kimi kaygılar var.

‘DAVA SAYISI GÜN GEÇTİKÇE ARTIYOR’
Toplumun artan ilgisiyle birlikte bu cins süreçlerin son yıllarda yaygın olarak uygulanmaya başladığına dikkat çeken Akdeniz Deri ve Zührevi Hastalıklar Derneği Lideri Dr. Sadık Yılmaz, hem hastalık hem de kozmetik uygulamalar için uzmanlaşmanın kıymetine yönelik kurallara ve aktif kontrole muhtaçlık olduğunu belirtti.
Bu hususta arayış içinde olanların, ciltlerini uzmanlara emanet etmelerinin değerine değinen Yılmaz, yetkisiz bireylerce uygulanan süreçlere bağlı açılan davaların sayısının gün geçtikçe arttığının altını çizdi.
Yılmaz, kesimdeki tabiplerin üyesi olduğu Türk Dermataloji Derneği’nin bu hususla ilgili açıklamasını da şöyle aktardı: “7 Ocak’ta yürürlüğe giren yönetmelik değişikliği, muayenehane, poliklinik ve tıp merkezlerinde gerekli fiziki donanımın olması şartıyla tabiplerin, eğitim ve sertifikalı yetkinlikleri kapsamında estetik hedefli sıhhat hizmeti sunabileceği belirtildi. Bu sınırlamanın ne manaya geldiği, ilgili tüzel düzenlemelerle birlikte anlaşılmalı. Dermatologlar olarak davetimiz şu: Kozmetik uygulamaların toplumda çılgınlık boyutuna ulaşan denetimsiz ve uygunsuz artışını etik sonlara çekebilmek ve bunları yönetebilmek için eğitimi, donanımı ve yetkisi olan yeteri kadar doktor var. Alternatif arayışlardan vazgeçilmeli.”
‘TÜM TABİPLERE YETKİ KELAM KONUSU DEĞİL’
Yılmaz, yönetmelik değişikliğinin yanlış algılara sebep olmaması için Türk Dermatoloji Derneği İdare Kurulu’nca doktorlara yapılan duyuruyu da paylaştı: “Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sıhhat Kuruluşları Hakkında Yönetmelik’te yapılan değişiklik estetik emelli sıhhat hizmetlerinin tüm tabiplerce sunulmasına imkan sağlamaz. Kelam konusu değişiklikle birlikte tüm doktorlara uzmanlık alanlarından bağımsız olarak tüm estetik hedefli teşebbüsleri uygulama yetkisi tanınması kelam konusu değildir. Estetik maksatlı süreçleri uygulamaya dair hudut, mevcut hukuksal düzenlemelerle uyumlu olacak formda belirlenir. Uzmanlık alanı ve müfredatın dışına çıkan estetik emelli uygulamalar hukuka alışılmamıştır ve hasta sıhhatini tehdit eder. TDD, bu üzere durumlarda evvelce olduğu üzere bundan sonra da gerekli hukuksal müracaatları yapacaktır.”

‘MERDİVEN ALTI SÜREÇLERE KARŞI TEDBİR NİTELİĞİNDE’
Bu alanda yasa dışı uygulamaların önlenmesi açısından Sıhhat Bakanlığı’nın aldığı kararı desteklediğini belirten Türk Teşebbüs ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Bayan Komitesi üyesi, medikal estetik uzmanı Dr. Figen Sayın Yıldıran ise bu sayede bakanlığın denetimlerinin, sistemi daha inançlı hale getirmesini beklediklerini söz etti.
Sadece medikal estetik alanındaki kliniklerin değil, ilaç, eser ve aygıt firmalarının da kayıt altında olmasının değerine vurgu yapan Yıldıran, kararın bunu sağlamak için kıymetli bir adım olduğunu belirtti.
Yıldıran, şunları söyledi: “Günümüzde toplum sıhhatini tehdit eden en değerli problemlerden biri merdiven altı dediğimiz yasa dışı işletmeler ve buralarda yanlış eser ve aygıtlarla yapılan medikal estetik uygulamalar. Yayınlanan karar, bu cins teşebbüslere karşı alınmış bir tedbir niteliğinde.”