Elçin Sangu ‘menajerlik’ sistemini anlattı: Kölelik sözleşmesi
Serenay Sarıkaya, Hande Erçel ve Ezgi Mola üzere ünlü isimlerin menajeri Ayşe Barım hakkında soruşturma açılmasına neden olan polemiği devam ediyor. Ayşe Barım hakkındaki tezlere ait soruşturma açıklanırken, ünlü oyuncu Elçin Sangu da menajerlik sisteminin iç yüzünü anlattı.
Sosyal medya hesabından hususa ait seri paylaşım yapan Sangu, dala yeni adım atan oyuncu adaylarına dayatılan mutabakatları “kölelik sözleşmesi” olarak tanımladı.
“Türkiye’de menajerlik sistemi, kurumsal bir yapıya değil, ferdî alakaların ağır bastığı bir pazar mantığına dayanıyor” diyen elçin Sangu’nun paylaşımları şöyle:
ÖZÜNÜ BOZMAK İSTEMİYORUM: Ne bu işi sulandıran magazinciler (işini hakikat yapanları da tenzih ederek), ne derinlemesine araştırma yapmadan yorum yapan gazeteciler (ciddi haberci diye düşündüklerimiz), ne de duruma uygun olmayan açıklamalar yapan bir birçoklarını çok sevdiğim sevgili meslektaşlarım üzere bahsin özünü bozmak istemiyorum. Bu yüzden biraz sonra paylaşacağım floodu hazırladım.
SANATÇININ TÜM HAKLARIIN AJANSLARA VE ÜRETİMCİLERE DEVREDİYOR: Oyuncu olma hayaliyle yola çıkan pek çok kişi, sistemin dayattığı ağır kurallar altında “kölelik sözleşmesi” olarak tanımlanabilecek mutabakatlarla mesleklerine adım atıyor. Bu mukaveleler, sanatkarın tüm haklarını ajanslara yahut üretimcilere devretmesine neden olurken, yaratıcı özgürlüklerini ve ekonomik haklarını kısıtlıyor. Bu durum, kesimde kurumsallık eksikliğinin ve sistemin çarpıklığının en somut örneklerinden biridir.
UZUN PERİYODİK, AĞIR YAPTIRIMLAR İÇEREN UNSURLAR: Oyuncuların kesimde yaşadığı hak ihlalleri nedeniyle açılan davalar, kesimin ne kadar gri bir yerde faaliyet gösterdiğini gözler önüne seriyor. Bilhassa menajerlik mukavelelerinde tüzel açıdan önemli boşluklar bulunuyor. Oyuncular, sık sık uzun vadeli, ağır yaptırımlar içeren ve sektörel güç dengesizliğini pekiştiren hususlarla karşı karşıya kalıyor. Davalar, bu adaletsizlikleri bir nebze görünür kılarken, bölümün temelindeki yapısal meseleleri çözmek için kâfi olmuyor.
PR FAALİYETİ: Menajerlik sistemindeki sanatkarların ferdî markaları, büyük ölçüde PR çalışmaları üzerinden şekilleniyor. Lakin bu süreçte gerçek yetenekler ve muvaffakiyetler yerine palavra yanlış anlatılar öne çıkıyor. Oyuncuların gazetecilerle yaptığı garip ve dikkat çekmekten öteki emeli olmayan paylaşımlar, kesimde şeffaflık ve dürüstlük eksikliğini daha da artırıyor. PR faaliyetlerinin bir yandan sanatkarların mesleklerine katkı sağlaması beklenirken, öte yandan dalın güvenilirliğini zedeleyen bir araç haline gelmesi, kurumsallaşamama sorununu derinleştiriyor.
BİREYSEL İLGİLERİN AĞIR BASTIĞI PAZAR MANTIĞI: Türkiye’de menajerlik sistemi, kurumsal bir yapıya değil, ferdî alakaların ağır bastığı bir pazar mantığına dayanıyor. Menajerlerin, oyuncuların mesleklerini profesyonel bir biçimde yönlendirmek yerine, dalda simsarlık yaparak kısa vadeli karlara odaklandığı bir sistem hâkim. Bu durum, kaliteli projelerin yetersiz oyunculara teslim edilmesine ve daldaki genel kalitenin düşmesine neden oluyor.
ROLÜ YETENEKLİ OYUNCU DEĞİL, ‘AHBAP ÇAVUŞ İLİŞKİSİ’ ALIYOR: Bölümdeki çarpıklıklar, yetenekli şahısların sisteme girişini de zorlaştırıyor. Ahbap-çavuş bağları, yeni oyuncuların dalda varlık göstermesini engellerken, başarılı projeler hak eden oyuncular yerine “bağlantıları güçlü” şahıslara teslim ediliyor. Bu durum, yetenekli oyuncuların mesleklerinde ilerleme sağlayamamasına ve daldaki adaletsizlik algısının derinleşmesine yol açıyor.
HUKUKİ ÇERÇEVE KAİDE: Tüm bu problemlerin üstesinden gelmek için bölümün kurumsal bir yapıya kavuşturulması gerekiyor. Bunun için:
•Menajerlik sisteminin profesyonelleştirilmesi ve türel çerçeveye oturtulması,
•PR çalışmalarının daha şeffaf ve yeteneğe dayalı bir formda yapılması,
•Proje seçimlerinde nitelik ve yeteneklerin ön planda tutulması,
•Oyuncuların haklarının korunması için bağımsız bir kontrol düzeneği oluşturulması kural.
DÖNÜŞÜM LAZIM: Türkiye’de oyunculuk dalı, dünya standartlarına ulaşmak istiyorsa, kurumsallaşmayı ve adaleti merkeze alan bir dönüşüme gereksinim duyuyor. Bu dönüşüm, sadece sanatkarların değil, kesimin tüm bileşenlerinin daha sağlıklı bir tabanda çalışmasını sağlayacaktır.
ROK’A: LÜTFEN SİZ BANA ART ÇIKMAYIN
Elçin Sangu, paylaşımlarını alıntılayıp Ayşe Barım’ı maksat gösteren televizyon programcısı Rasim Ozan Kütahyalı’ya da reaksiyon gösterdi.
Kütahyalı paylaşımında “Çok haklı bir flood Elçin Sangu’nun objektif tahlillerine kulak verilmeli Türkiye Cumhuriyeti Devleti de işçi olup hakları sömürülen oyunculardan -özellikle çok sömürülen bayan oyunculardan- yana bir tutumla Ayşe Barım soruşturmasını yürütmeli. Magazin değil bunlar önemli” dedi.
Elçin Sangu ise Kütahyalı’ya şu karşılığı verdi: “Sevgili Rasim Ozan Kütahyalı bu flood un içeriğinde olaylar ve kurumlar üzerinden bahse bakıyorum bireyler üzerinden değil ve en istemediğim şeyi bana yapmayın ve lütfen siz bana art çıkmayın!”
SORUŞTURMA SÜRÜYOR
Savcılık toplumsal medya platformlarındaki paylaşım ve haberlerdeki savları ihbar kabul ederek menajer Ayşe Barım hakkında re’sen soruşturma başlatmıştı. Soruşturmanın “çalışma hürriyetinin ihlali” ve “şantaj” üzere tezlere ait olduğu öğrenildi.
Rekabet Kurumu’nun dalda faaliyet gösteren oyuncu, menajer ve kast ajanslarına yönelik başlattığı soruşturma sonrası menajer Ayşe Barım’ın kendisine ‘biat etmeyenleri’ piyasadan uzaklaştırdığı ve kendi oyuncularının önünü açtığı sav edilmişti.
(HABER MERKEZİ)
