BM’den Gazze raporu: İsrail’in saldırılarında ölenlerin yüzde 70’i kadın ve çocuk
Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Ofisi, Kasım 2023 ile Nisan 2024 tarihleri ortasında İsrail’in ataklarını sürdürdüğü Gazze’de savaş kabahati teşkil edebilecek sivillerin öldürülmesi ve memleketler arası hukuk ihlallerine ait raporunu paylaştı.
AA’nın aktardığına nazaran, sivillere yaygın yahut sistematik atakların insanlığa karşı cürüm teşkil edebileceği belirtilen raporda, ulusal, etnik yahut dini bir kümesi büsbütün yahut kısmen yok etme niyetiyle yapılan taarruzların ise ‘soykırım suçu’ teşkil edebileceği uyarısı yapıldı.
‘ÖLÜMLERİN YÜZDE 80’İ KONUT VE EMSAL YERLERDE YAŞANDI’
Raporda, İsrailli yetkililerin, çatışmanın sona ermesinin Gazze’nin büsbütün yıkılmasına ve Filistin halkının göçüne bağlı olduğu tarafındaki tekrarlanan açıklamalarına dikkat çekilerek, Filistinlilere yönelik ayrımcılığı, düşmanlığı ve şiddeti, hatta Filistinlilerin ortadan kaldırılmasını legalleştirme gayretlerine yönelik açıklamaların da belgelendiği kaydedildi.
BM İnsan Hakları Ofisi’nin Gazze’de akınlar, bombardımanlar ve başka atak hareketleri sonucu öldürülenlerin şahsî bilgilerini doğruladığı aktarılan raporda, “Bu ölümlerin şu ana kadar yaklaşık yüzde 70’inin çocuk ve bayan olduğunu tespit ettik. Bu durum, ayrımcılık ve orantılılık da dahil milletlerarası insancıl hukukun temel prensiplerinin sistematik olarak ihlal edildiğini gösteriyor. Doğrulanmış ölümlerin yaklaşık yüzde 80’i konut yahut gibisi yerlerde öldürüldü. Bunların yüzde 44’ü çocuk ve yüzde 26’sı kadın” tabirleri kullanıldı.
UAD’NİN SÜREKSİZ ÖNLEM KARARLARI HATIRLATILDI
Gazze’deki vahim ve mümkün vahşet kabahatleri için hesap verilmesi tarafında davet da yapılan raporda, “Uluslararası Adalet Divanı’nın (UAD) süreksiz önlemlerle ilgili kararlarında, İsrail’in soykırım ve bununla bağlı yasaklanmış davranışları tedbire, muhafaza ve cezalandırma konusundaki memleketler arası yükümlülüklerinin altını çizdi” denildi.
Raporda görüşlerine yer verilen BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk de İsrail’in bu yükümlülüklere tam olarak ve hemen uymak zorunda olduğunu vurguladı. Türk, raporda yer alan ihlaller, İsrail’in Gazze’nin kuzeyindeki atakları ve BM Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı’nın (UNRWA) faaliyetlerini etkileyen mevzuatı kabul etmesi dahil en son yaşanan göz önüne alındığında, İsrail’in memleketler arası yükümlülüklerine uymasının daha kritik ve acil olduğunu bildirdi.
‘HUKUK İHLALİ RİSKİ VARSA DAYANAĞIN SONA ERDİRİLMESİ GEREKİR’
Uluslararası hukukun önemli formda ihlal edildiğine ait argümanların sağlam ve tarafsız yargı organları aracılığıyla gerektiği üzere soruşturulması gerektiğinin altını çizen Türk, ilgili tüm bilgi ve kanıtların toplanıp saklanmasının değerine işaret etti.
Türk, ülkelerin vahşet hatalarını önlemek için harekete geçme yükümlülüklerini hatırlatarak, mevcut çatışmayla ilgili olarak Memleketler arası Ceza Mahkemesi dahil hesap verebilirlik düzeneklerinin çalışmalarını desteklemeleri gerektiğine de işaret etti.
Birleşmiş Milletler üyesi ülkelere milletlerarası hukuk kapsamındaki yükümlülüklerine uygun olarak çatışmaya taraf olan bir ülkeye silah satışı yahut transferinin yanı sıra askeri, lojistik yahut mali dayanaklarını kıymetlendirme davetinde bulunan Volker Türk, “Bu takviyenin memleketler arası hukukun önemli biçimde ihlal edilmesi riskini taşıması halinde bu dayanağın sona erdirilmesi gerekir” tabirlerini kullandı.
‘İHLALLER, BİR YIL SONRA BİLE AZALMADAN DEVAM EDİYOR’
Türk, “Sivillerin eşi gibisi görülmemiş seviyede öldürülmesi ve yaralanmasının, memleketler arası insancıl hukukun temel unsurlarına, yani akında ayrımcılık, orantılılık ve tedbir unsurlarına uyulmamasının direkt bir sonucu olduğunu gösteriyor. Maalesef belgelenen bu ihlaller, savaşın başlamasından bir yıl sonra bile azalmadan devam ediyor” dedi.
Gazze’deki şiddetin ivedilikle durması gerektiğini de vurgulayan Türk, esirler ve keyfi olarak gözaltında tutulan Filistinlilerin hür bırakılmasının yanı sıra Gazze’ye büyük ölçekte insani yardımların ulaştırılması gerektiğinin de altını çizdi.
(ANADOLU AJANSI)
