Asgari ücret 9 ayda 6 bin lira eridi

Milyonlarca personel ve işçi 2025 yılı için belirlenecek taban fiyat sayısını beklerken evvel IMF, akabinde Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek “Enflasyon oranını tetikleyeceği” savıyla düşük artırım oranlarının tercih edileceğini işaret etti. Geçtiğimiz hafta da Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, “Yüzde 25 artış enflasyon görünümüyle tutarlı” diyerek tartışmaların bu orana odaklanmasına sebep oldu.

Ancak yüzde 25 oranı, taban fiyatta alım gücü kaybını onarmak için kâfi olmaktan çok uzak. 2024’te 17 bin 2 lira olarak belirlenen ve bu yıl hiçbir orta artırım yapılmayan minimum fiyat, çalışanlar daha ocak ayı maaşlarını almadan kıymet kaybetmeye başladı.

Birgün’de yer alan habere nazaran, taban fiyatta paha kaybı, yılın birinci 9 ayında yüzde 25 oranını geride bıraktı. TÜİK’in açıkladığı resmi enflasyon oranlarına nazaran minimum fiyat, yılbaşından bu yana yüzde 36,44 kıymet kaybetti. Minimum fiyatın, 9 ayda uğradığı bedel kaybı ise 6 bin 195 lira.

Asgari fiyatlı, her yıl daha da fakirleşirken kişi başına gayrisafi yurtiçi hasıladan (GSYH) aldığı hisse da yıldan yıla eridi. 1970’li yıllarda yüzde 80’lere ulaşan minimum fiyatın GSYH’ye oranı, 2023’te yüzde 47,4’e düştü. 2024’te ise taban fiyatın kişi başına GSYH’ye oranı, yüzde 43,7 düzeyine kadar gerileyeceği hesaplanıyor.

Asgari fiyatın bedel kaybı, altın ve dolar ile yapılan karşılaştırmalarda da belirginleşiyor. TCMB’nin yıllık ortalama Cumhuriyet altını fiyatlarına nazaran 2003’te taban fiyatın yıllık fiyatı 25 altına, 2005’te 31 altına denk geliyordu. 2023’te ise minimum fiyatla alınabilecek Cumhuriyet altını sayısı 11,8’e kadar geriledi. Tıpkı hesaplamayla 2024’e bakıldığında ise toplamda sadece 9,95 altına kadar gerileyecek. Dolar kuruna nazaran yapılan hesaplamalarda da durum misal. Bu yılın başında, periyodun kuruna nazaran yaklaşık 578 dolara denk gelen minimum fiyat, ekimde 388 dolara kadar düştü. Taban fiyatlı, TL, altın ve dolar karşısında gelir kaybetti.

(ALINTI)