Kürtçe eğitmene ‘Türkçe dışında eğitim yaptın’ suçlaması

Diyarbakır’da 24 Eylül’de Mezopotamya Lisan ve Kültür Araştırma Derneği (MED-DER), Payîz Pirtûk ile Anka Lisan ve Sanat Eğitim Kooperatifi’ne eş vakitli baskın düzenlendi. Ayrıyeten Kürtçe dersler veren eğitimcilerin de olduğu 30 kişi gözaltına alındı. 29 kişi isimli denetim kuralıyla hür bırakılırken, MED-DER eski Eşbaşkanı Rıfat Ronî tutuklandı. Gözaltı ve tutuklamaya, yüzlerce kişi hakkında söz veren ve birçok davada beyanlarının gerçeğe muhalif olduğu ortaya çıkan itirafçı Ümit Akbıyık’ın argümanları münasebet yapıldı. Soruşturma kapsamında tutuklanan Ronî hakkında iddianame hazırlandı. Diyarbakır 5’inci Ağır Ceza Mahkemesi, iddianameyi kabul etti. Birinci duruşma 17 Aralık’ta görülecek.

‘TÜRKÇE DIŞINDA ÖBÜR LİSANDA EĞİTİM YAPILAMAZ’

İddianamede, derneğin faaliyetleri “Eğitim Bakanlığı’na alternatif okullar olarak faaliyet göstermek” olarak değerlendirildi. İddianamede, “Türkçe dışında diğer lisanda eğitim yapılamayacağı” savunuldu.

Soruşturmanın “Y3K8AN77RE73” kod isimli kapalı şahit ile itirafçı Akbıyık’ın beyanlarıyla üzerine başlatıldığı aktarıldı. Ronî’nin MED-DER üyeliği, yönetciliği ve konut aramasında el konulan mecmua ve kitaplar hata sayıldı. Şimdi incelenmediği belirtilen ve el konulan telefon da kabahat kanıtları ortasında yer alması dikkati çekti.

DERNEK LİDERİYLE GÖRÜŞME CÜRÜM SAYILDI

İddianamede, Ronî’nin 21 Eylül 2023’ten 21 Mart 2024’te kadar telefon dinlenmesinin ve sinyal bilgilerinin takibi ile teknik takibi yapıldığı belirtildi. İddianamede, Ronî’nin MED TUHAD-FED isimli derneğin kongresinde divan başkanlığı yaptığı ve bu durumun “legal görünümlü yasa dışı faaliyet” olduğu ileri sürüldü. Ronî’nin ismi belirtilmeyen lakin “terör kaydı bulunduğu” bir bireyle görüştüğü belirtildi. Tekrar Ronî’nin 78’liler Derneği eski Başkanı Abdulgani Alkan’la görüşmesi suçlama konusu yapıldı. İddianamede kelam konusu görüşme için “(…) hakkında çok sayıda örgütsel faaliyetleri nedeniyle süreç kaydı olan Abdulgani Alkan isimli şahsı ile görüşmeler yaptığı (…)” tabirleri kullanıldı.

‘ÖRGÜTÜN MAKSADI DOĞRULTUSUNDA HABER GÖRÜŞMESİ’

Ronî’nin her adımı “örgüt gayesi doğrultusunda” halinde değerlendirildi. Ronî’nin, Federe Kürdistan Başbakanı Mesrur Barzani’ye ilişkin “Kurdistan24” kanalının muhabirinin haber için yaptığı görüşme “örgütün maksat ve maksatları doğrultusunda gerçekleştirilecek olan haberler için görüşmeler” olarak değerlendirildi. Muhabirin Kürtçeye yönelik engellemelere yönelik haber yapmak istediği belirtilen iddianamede, Ronî’nin muhabiri MED-DER’e yönlendirdiği belirtildi.

Görüşmeye dair kıymetlendirme şöyle: “(…) kelamda Kürt lisanının engellendiği istikametinde yayın yapılmaya çalışıldığı, bu yayına soruşturmaya bahis hukuksal kişilik olan MED-KÜLTÜR (MED-DER)’den öğrenci talep edildiğinin ve kuşkulu Rıfat’ın bu konuda yardımcı olunması için şahsı müdürlük olarak belirttiği derneğe yönlendirdiği, böylece şüphelinin örgütün maksat ve maksatları doğrultusunda gerçekleştirilecek olan haberler için görüşmeler gerçekleştiğinin değerlendirildiği (…).”

İddianamede, infazı yakılan ve tahliyesi engellenen tutsakların ailelerini ziyaret etmek, Barış Anneleri’ni ziyaret etmek ve lisan yasaklarına dair verilen röportajlar hata sayıldı. İddianamede, Ronî’nin Kürt şair Cegerxwîn’in anmasına, anadilde eğitim talepli açıklamaya, 21 Şubat Dünya Anadil Günü yürüyüşüne katılması, Kürt Lisan Bayramı deklarasyon açıklamasına katılması da “örgütün propagandasına dönüşen” aksiyonlar olarak nitelendirildi. Lakin, kelam konusu aksiyonlarda nasıl bir propaganda yapıldığı belirtilmedi.

HDK İÇİN ‘SİLAHLI TERÖR ÖRGÜTÜ’ SÖZÜ KULLANILDI

İstanbul’da HDK’ye yapılan baskında el konulan gereçlerde Ronî’nin isminin geçtiği argüman edildi. HDK için “silahlı terör örgütü” denmesi ise dikkati çekti. İddianamede, HDK için şu tabirler kullanıldı: “(…) açık kimlik bilgileri yazılı şüphelinin dijitallerde bilgilerinin bulunduğu tespit edildiği ve HDK isimli silahlı terör örgütü yapılanması içerisinde faaliyet yürüttüğünün anlaşılması üzerine, üst açık kimliği yazılı kuşkulu hakkında atılı hatadan Ankara CBS tarafından başlatıldığı ve evrakın yetkisizlik kararı Cumhuriyet Başsavcılığımıza gönderildiği (…).”

İddianamenin sonuç kısmında, Ronî’nin örgütün hiyerarşik yapısında faaliyet gösterdiği ileri sürülerek, “şüphelinin örgüt içerisindeki pozisyonu, örgütün son gayesini gerçekleştirmeye elverişli olarak yarattıkları tehlikenin yükü, güttüğü gaye ve saikleri de dikkate alınarak üstteki sevk hususları yeterince cezalandırılması” talep edildi.

(MEZOPOTAMYA AJANSI)